Kluczowe zmiany w rekrutacji Operatorów Kontroli Bezpieczeństwa Lotnisk
Bezpieczeństwo na lotnisku zaczyna się dużo wcześniej, niż w chwili, gdy wsiadasz na pokład samolotu. Za tym, żebyś mógł sprawnie przejść przez punkt kontroli bezpieczeństwa w hali odlotów, stoi cały zespół wyszkolonych specjalistów. To właśnie operator kontroli bezpieczeństwa odpowiada za to, by każdy pasażer, jego bagaż podręczny i rejestrowany został właściwie sprawdzony, a na pokład nie trafiły zabronione przedmioty.
W Seris Konsalnet dobrze widzimy, jak bardzo rynek potrzebuje nowych kadr i jak ważne są zmiany w procesie rekrutacji, szkolenia i zatrudniania osób odpowiedzialnych za kontrolę bezpieczeństwa na lotnisku.
Niedobór kadr a bezpieczeństwo lotnicze
Polskie lotniska od dłuższego czasu borykają się z niedoborem osób odpowiedzialnych za kontrolę bezpieczeństwa. Na tych stanowiskach pracownicy lotniska i firm ochrony są odpowiedzialni za sprawdzenie pasażerów, bagażu, ładunków i poczty lotniczej, a także za obsługę urządzeń do wykrywania metalu i skanerów bagażu.
Braki kadrowe sprawiają, że proces kontrolny bywa bardziej obciążający dla zespołów, a w skrajnych sytuacjach może wpływać na przepustowość stanowiska i komfort podróżujących. Z punktu widzenia pasażera oznacza to czasem dłuższe kolejki do bramki bezpieczeństwa, z punktu widzenia branży – realne ryzyko osłabienia poziomu ochrony. Dlatego uproszczenie rekrutacji i zwiększenie liczby osób, które mogą zostać operatorem kontroli bezpieczeństwa, jest kluczowe dla utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa w ruchu lotniczym.
Przyczyny problemu z rekrutacją operatorów kontroli
Główne bariery to skomplikowane procedury naboru, długie i kosztowne szkolenia, wymagający egzamin i konieczność stałego podnoszenia kwalifikacji. Kandydaci często nie wiedzą dokładnie, na czym polega kontrola bezpieczeństwa, jak wygląda praca w punkcie kontroli bezpieczeństwa i z jaką odpowiedzialnością wiąże się zawód.
Do tego dochodzą wymagania formalne, konieczność przejścia szeregu weryfikacji i badań. Z jednej strony to naturalne – w końcu to praca odpowiedzialna za zapewnienia bezpieczeństwa setkom tysięcy pasażerów. Z drugiej – zbyt wysoki próg wejścia, nieprzejrzyste zasady i mała świadomość społeczna powodują, że wielu kandydatów rezygnuje już na etapie przygotowując się do pierwszych rozmów.
Propozycje rozwiązań – uproszczenie procedur bez obniżania standardów
Agata Rzepka, Dyrektor ds. Ochrony Lotnictwa Cywilnego w Seris Konsalnet, podkreśla, że usprawnienie systemu nie musi oznaczać obniżenia poziomu ochrony. Można zmodyfikować programy szkoleń, zwiększyć ich praktyczną część oraz lepiej wyjaśnić kandydatom, jak wygląda kontrola bezpieczeństwa i jaką rolę odgrywa operator kontroli na każdym etapie obsługi pasażera.
Ważne jest też wprowadzenie bardziej elastycznego podejścia do ścieżki kariery – tak, aby osoby spełniające wymagania mogły szybciej rozpocząć udziału w realnych czynnościach kontrolnych pod okiem doświadczonych instruktorów. To pozwoliłoby odciążyć obecne zespoły, a jednocześnie stopniowo zwiększać liczbę specjalistów.
Wymogi wobec kandydatów na operatorów kontroli bezpieczeństwa
Jeśli myślisz o tym, by zostać operatorem kontroli bezpieczeństwa, musisz spełniać określone kryteria formalne. Wymagane jest pełnoletnie ukończenie 18. roku życia, odpowiednie wykształcenie, niekaralność oraz pozytywne przejście weryfikacji właściwych służb. Istotny jest także stan zdrowia, który pozwala wykonywać pracę w dynamicznym środowisku lotniska oraz mieć stały kontakt z podróżnymi.
Kandydat musi być gotów na pracę zmianową, dużą odpowiedzialność i konieczność szybkiego podejmowania decyzji. Od operatora kontroli bezpieczeństwa oczekuje się odporności na stres, uważności, umiejętności oceny zachowania pasażera i reagowania w przypadku wątpliwości co do obecności niedozwolonych przedmiotów. W praktyce to właśnie on odgrywa kluczową rolę w tym, by pasażerowie mogli bezproblemowo i bezpiecznie podróżować samolotem.
Jak wygląda kontrola bezpieczeństwa na lotnisku w praktyce?
Z perspektywy pasażera, kontrola bezpieczeństwa na lotnisku zaczyna się w chwili, gdy po odprawie biletowo-bagażowej przechodzisz do strefy odprawy i trafiasz do kolejki prowadzącej do punktu kontroli bezpieczeństwa. Pierwszym krokiem jest przygotowanie się do przejścia przez bramkę bezpieczeństwa i przekazania bagażu podręcznego do prześwietlenia.
Operator kontroli bezpieczeństwa może poprosić Cię o okazanie dowodu osobistego lub innego dokumentu, a także karty pokładowej. Następnie bagaż trafia na taśmę i przechodzi przez urządzenia do wykrywania niebezpiecznych przedmiotów, natomiast Ty przechodzisz przez bramkę. Zgodnie z przepisami przed przystąpieniem do kontroli powinieneś wyjąć z bagażu i z kieszeni telefony komórkowe, klucze, zegarki oraz inne metalowe elementy, które mogłyby uruchomić sygnał urządzenia do wykrywania metalu.
Przewóz płynów, elektroniki i przedmiotów metalowych
Aby sprawnie przejść przez kontrolę, musisz pamiętać o zasadach dotyczących przewozu płynów i urządzeń elektronicznych. Płyny w opakowaniach powyżej określonej pojemności nie mogą być wniesione na pokład samolotu w bagażu podręcznym, a te, które zabierasz, powinny być zapakowane w przezroczystą torebkę zgodnie z regulacjami.
Większą elektronikę, taką jak laptopy czy tablety, należy wyjmować z torby przed kontrolą i kłaść osobno na taśmie. Dzięki temu operator kontroli bezpieczeństwa może dokładniej ocenić zawartość. Przedmioty metalowe – np. paski z dużymi klamrami czy biżuteria – mogą wymagać dodatkowego prześwietlenia lub ponownej kontroli.
Kontrola osobista i ponowna kontrola bezpieczeństwa
Zdarza się, że po przejściu przez bramkę urządzenie sygnalizuje obecność metalu albo obraz z prześwietlenia budzi wątpliwości. W takim przypadku pracownicy mogą poprosić Cię o kontrolę osobistą lub o zdjęcie butów, pasa czy zdjęcie kurtki. Operator kontroli bezpieczeństwa wykonuje wtedy dodatkowe czynności, zawsze w sposób zgodny z przepisami i z poszanowaniem komfortu pasażera.
Jeśli obraz na monitorze wciąż nie jest jednoznaczny, bagaż może zostać skierowany do ponownej kontroli bezpieczeństwa. Dla Ciebie oznacza to kilka minut więcej, ale dla systemu – zwiększenie pewności, że na pokład nie trafi nic niebezpiecznego. W szczególnych sytuacjach, np. przy podróży z niepełnosprawnościami, dziećmi czy osobami starszymi, pracownicy lotniska pomagają tak zorganizować przejście, by było ono jak najmniej uciążliwe.
Przygotowując się do podróży – jak uniknąć problemów przy kontroli?
Jeśli chcesz przejść przez kontrolę szybko i bez nerwów, najlepiej odpowiednio się przygotować. Uporządkuj dokumenty, miej pod ręką kartę pokładową, dowód osobisty lub paszport, sprawdź zawartość bagażu podręcznego pod kątem zakazanych przedmiotów i zaplanuj, jakie płyny rzeczywiście są Ci potrzebne.
Dzięki temu cały proces – od wejścia do punktu kontroli, przez prześwietlenie bagażu, aż po zakończeniu czynności – przebiegnie szybciej, a operatorzy kontroli bezpieczeństwa będą mogli skoncentrować się na realnych zagrożeniach. W niektórych portach dostępne jest także priorytetowe przejście, które skraca czas oczekiwania, ale niezależnie od tego wszyscy pasażerowie poddawani są tym samym standardom kontroli.
Proces szkolenia operatora kontroli bezpieczeństwa
Aby móc obsługiwać stanowiska kontroli, osoba zatrudniona jako operator kontroli bezpieczeństwa musi przejść specjalistyczne szkolenia teoretyczne i praktyczne. Obejmują one m.in. znajomość przepisów ochrony lotnictwa, zasad przewozu bagażu, płynów i wybranych kategorii towarów, umiejętność obsługi urządzeń do prześwietlania i wykrywania zagrożeń oraz ocenę zachowania pasażera.
Praca w Ochronie „od zaraz”
Aktualne oferty dla ochroniarzy – szybki start, umowa i pewne wynagrodzenie.
Po zakończeniu szkolenia kandydat zdaje egzamin, a następnie – już podczas pracy – regularnie odświeża wiedzę i umiejętności. Dzięki temu kontrola bezpieczeństwa na lotnisku jest dokonywana w sposób profesjonalny, a system działa spójnie i zgodnie z międzynarodowymi wymogami.
Wizja przyszłości – operator kontroli jako kluczowa rola w podróży
Zawód operatora kontroli bezpieczeństwa to praca, w której każdego dnia masz realny wpływ na to, by tysiące ludzi mogło bezpiecznie wsiąść na pokład samolotu. To rola odpowiedzialna zarówno za obsługę specjalistycznych urządzeń, jak i za kontakt z ludźmi, którzy często są zestresowani lub spieszą się na lot.
Uproszczenie i lepsze zaplanowanie procesu rekrutacji, unowocześnienie szkoleń oraz jasne komunikowanie, na czym polega kontrola bezpieczeństwa, mogą sprawić, że więcej osób zainteresuje się tą ścieżką kariery. Dla branży oznacza to stabilniejsze zespoły, a dla pasażerów – jeszcze większe poczucie bezpieczeństwa na każdym etapie podróży.
Podsumowanie
Sprawnie działająca kontrola bezpieczeństwa na lotnisku to efekt pracy wielu osób, a szczególnie tych, którzy stoją przy taśmach, skanerach i bramkach. Operator kontroli bezpieczeństwa dba o to, żebyś mógł spokojnie dotrzeć do celu i nie martwić się o ryzyka, których często nawet nie widzisz.
Jeśli system rekrutacji i szkoleń zostanie mądrze uproszczony, bez rezygnacji z wysokich standardów, zyska na tym cały sektor lotniczy. Pasażerowie będą mogli jeszcze łatwiej i bezproblemowo przechodzić przez kontrolę, a lotniska zyskają stabilne, dobrze przygotowane zespoły, które realnie dbają o bezpieczeństwo podróżnych.
